آموزش لیتک جلسه سوم، ایجاد منابع (bibiliography)

در این جلسه با چند روش ایجاد بخش منابع و مآخذ یا bibliography و ایجاد ارجاعات داخل متن آشنا می شویم.

روش اول:

در این روش bibliography به صورت مستقیم در فایل لیتک قرار داده می شود. در این بخش از کد لیتک شما لیست مقالات و کتابها و ... که می خواهید به آنها ارجاع دهید قرار می دهید و برای هر کدام نام دلخواهی انتخاب می کنید و سپس در داخل متن با استفاده از نام انتخابی به آنها ارجاع می کنید. برای ایجاد این بخش، کد زیر را، در آخر فایل لیتک(قبل از end document) قرار دهید.

\begin{thebibliography}

\bibitem{firstpaper} Camp, T., & Day, I. (1998). 1997 best paper Award—Turbomachinery committee: A study of spike and modal stall phenomena in a low-speed axial compressor. Journal of Turbomachinery, 120, 393.

\bibitem{secondpaper} Camp, T., & Day, I. (1998). 1997 best paper Award—Turbomachinery committee: A study of spike and modal stall phenomena in a low-speed axial compressor. Journal of Turbomachinery, 120, 393.

\end{thebibliography}

همانطور که می بینید لیست منابع باید در بلاک thebibliography به صورت بالا قرار داده شود. هر منبع از منابع دیگر با یک \bibitem جدا می شود. نام انتخابی برای دو مقاله ی بالا firstpaper و secondpaper بوده است. فرض کنید داخل متن می خواهید به firstpaper ارجاع دهید. کافی است کد زیر را در آنجا بنویسید:

\cite{firstpaper}

اگر می خواهید شماره ی ارجاع (مثل [1]) تحت هیچ شرایطی از آن قسمت متن به خط بعدی منتقل نشود کد زیر را وارد کنید:

~\cite{firstpaper}

اگر پس از یک بار اجرا درست نمایش داده نشد یک بار دیگر فایل لیتک را اجرا کنید.

روش دوم:

در این روش لیست منابع را در یک فایل جدا با پسوند bib ذخیره می کنید. سپس در پایان فایل لیتک به فایل bib ارجاع داده و مشابه روش قبلی در داخل متن cite می کنید.

فایل bib باید به فرمت bibtex نوشته شود. هنگام جستجوی مقالات معمولا می توانید فرمت bibtex آن را دریافت کنید. همچنین می توانید از طریق Refworks(برای یادگیری روش کار با Refworks به این پست مراجعه کنید)، تمام مقالات را به فرمت bibtex اکسپورت کنید. اما اگر می خواهید خودتان bibtexرا بنویسید باید از فرمتی مشابه زیر استفاده کنید:

@article{greenwade93,
    author  = "George D. Greenwade",
    title   = "The {C}omprehensive {T}ex {A}rchive {N}etwork ({CTAN})",
    year    = "1993",
    journal = "TUGBoat",
    volume  = "14",
    number  = "3",
    pages   = "342--351"
}

برای اطلاعات بیشتر راجع به فرمت bibtex به این لینک مراجعه کنید. در مثال بالا greenwade93 نام انتخابی برای این مقاله است.

حالا فایل bib را با نام دلخواهتان(مثلا در اینجا sample.bib) و در همان پوشه ای که فایل لیتک قرار دارد ذخیره کنید. سپس به فایل لیتک برگشته و بسته ی cite را به صورت زیر به قسمت بسته ها در بالای فایل اضافه کنید::

\usepackage{cite}

و کد زیر را در انتهای فایل قبل از end document وارد کنید:

\bibliographystyle{plain}

\bibliography{sample}

توضیح: bibliographystyle نوع رفرنس دهی و نوع نوشتن منبع را در لیست مشخص می کند. بر اساس استانداردهای گوناگون می توانید استایل دلخواهتان را انتخاب کنید. مثلا اگر مقاله ی IEEE transaction دارید می نویسید می توانید از استایل ieeetr استفاده کنید. لیست استایل های موجود در این لینک ذکر شده است.

حالا فرض کنید می خواهید به مقاله ی greenwade93 داخل متن ارجاع دهید. همانجا کد زیر را وارد کنید:

~\cite{greenwade93}

توجه: نکته مهم در این روش این است که اجرای فایل لیتک هنگام استفاده از فایل bib کمی پیچیده تر از معمول است. هنگام اجرا باید ابتدا یک بار لیتک را اجرا کنید، سپس یک بار bibtex، سپس دو مرتبه دیگر لیتک را اجرا کنید. در غیراینصورت ممکن است اجرای فایل با خطا مواجه شود و یا قسمت ارجاعات درست نباشد.

برای انجام چهار دستور بالا(در توجه) هم می توانید از ترمینال لینوکس یا یونیکس یا ویندوز استفاده کنید و هم می توانید از ویرایشگر خود استفاده کنید. در صورت استفاده از ترمینال، به شاخه ای که فایل لیتک قرار دارد رفته و چهار دستور زیر را به ترتیب اجرا کنید:(فرض کنید نام فایل لیتک شما paperاست):

>>latex paper

>>bibtex paper

>>latex paper

>>latex paper

برای آشنایی با نحوه ی کار با ترمینال لینوکس یا یونیکس(مک) به این پست مراجعه کنید. اگر از نرم افزار TexShop استفاده می کنید: برای latex کردن در منوی typesetگزینه latex و برای bibtexکردن در منوی typeset گزینه bibtex را انتخاب کنید.

نکته ی دیگر اینکه بعد از ایجاد هر تغییری در ارجاعات یا لیست منابع کافی است bibtex paper را یک بار اجرا کنید.

روش سوم:

این روش کاملا مشابه با روش دوم است. در واقع در این قسمت می خواهم تنها به نکته ی مفیدی راجع به این موضوع اشاره کنم. برای ایجاد فایل bib می توانید از نرم افزار bibtex که در مجموعه ی نرم افزارهای لیتک وجود دارد استفاده کنید. در این نرم افزار می توانید مقالات را در اینترنت جستجو کنید و پس از یافتن آنها تنها با یک کلیک (گزینه ی import) مقاله را به کتابخانه ی خود اضافه می کنید. با این نرم افزار می توانید تمام مقالات و کتابهایی که خوانده اید را ذخیره کنید. همچنین می توانید منبعی که در اینترنت نیست را به صورت دستی وارد کنید. سپس می توانید در منابعتان جستجو کنید، بعضی از آنها را فیلتر کنید، انها را دسته بندی کنید، از آنها فایل bib بسازید و حتی از آنها در نرم افزار microsoft word برای ایجاد لیست منابع استفاده کنید...